«آذربايجان ايلكين میفوائتنیک آدلاري» و «آذربایجان خالقی‌نین ائتنوگئنئتیک بازاسی» صحیفه‌لرین آراسینداکی فرقلر

آذربایجان توپونیمیکاسی سایتیندان
(صحیفه‌لر آراسینداکی فرق‌لر)
imported>Ahmadbabayi
(صحیفه‌‌نی ' *(İ/U/A, Hi/Hu/Ha) *(Bi/Bu/Ba, Pi/Pu/Pa, Fi/Fu/Fa) *(Ci/Cu/Ca, Çi/Çu/Ça) *(Ti/Tu/Ta, Di/Du/Da) *(Xi/Xu/Xa) *(Qi/Qu/Qa, Ki...' ایله ياراتدی)
 
imported>Ahmadbabayi
(صحیفه‌‌نی ' معلومدور كي، تورك ديللرينين ايلكين سؤزلري بير هئجالي اولوب، سونرالار دیل داخلی...' ایله ياراتدی)
 
خط 1: خط 1:
 +
معلومدور كي، تورك ديللرينين ايلكين سؤزلري بير هئجالي اولوب، سونرالار دیل داخلی و دیل خاریجی عامل‌لرین تاثیری نتیجه‌سینده مرکب، چوخ هئجالی سؤزلر عمله گلمیشدیر. بئله بیر ساده نتیجه ده چیخارماق اولار کی، خصوصی آدلار، آنتروپونیم‌لر و توپونیم‌لر ده همین پروسئسی کئچیرمه‌لی اولموشلار. لاکین خصوصی آدلارین تدقیقی آدامدا بئله بير تصور یارادیر کی، خصوصی آدلار و بیرینجی نؤوبه‌ده آنتروپونیم‌لر ایلک اولاراق میفونیم‌لر اولموشلار. همین میفونیم‌لر سونرالار آنتروپونیم‌لر، داها سونرا ایسه ائنونیم‌لر سویه‌سینه یوکسلمیشلر. بيز تورك – [[آذربايجان ايلكين میفوائتنیک آدلاري|آذربايجان ايلكين میفوائتنیک آدلاريني ]]آشاغیداكي شكيلده عمومي‌لشديريريك:
 
*([[İ/U/A, Hi/Hu/Ha]])
 
*([[İ/U/A, Hi/Hu/Ha]])
 
*([[Bi/Bu/Ba, Pi/Pu/Pa, Fi/Fu/Fa]])
 
*([[Bi/Bu/Ba, Pi/Pu/Pa, Fi/Fu/Fa]])
خط 8: خط 9:
 
*([[Mi/Mu/Ma]])
 
*([[Mi/Mu/Ma]])
 
*([[Ni/Nu/Na]])
 
*([[Ni/Nu/Na]])
 +
ديرناق آراسيندا وئريلن آدلار واحد بير آدين مختلف تلفظ فورمالاريدير. باشقا سؤزله دئسك تورک – آذربايجان ديلينده سجيه‌وي اولان فونئملرين بير – بيريني عوض ائتمه‌سيدير. بو عوض ائتمه هم تاريخي تكامل پروسئسي ( مثال اوچون ايلكين تورك ديللرينده K فونئمي‌نين سونرالار K, X, Q فونئملرينه بؤلونمه سي)، هم ده فونئتيك قانونااويغونلوقلاريندان عمله گلن فونئم ده‌ييشيكليگي باخيميندان نظرده توتولور ( مثال اوچون get = gedir, dil = til, verdi = berdi و س.).
 +
دقتي چكن بودور كي، ايلكين ائتنونيملر (بير هئجالي ائتنونيملر) سونرالار آيري ـ آيري توپوحصه‌لر و توپوشکیلچی‌لرله بيرلشه‌رك يئني تايفا آدلاريني ياراتميشدير. لاكين بونو دا ياددان چيخارماق اولماز كي، ائتنونيميادا هر هانسي بير ده‌ييشيك‌ليك تايفالاردا باش وئرن ده‌ييشيك‌ليكلردن آسيلي اولاراق ميدانا گلير و اونلارين آدلانما احتياجلاريني تامين ائدير. اجتماعي – سياسي و اقتصادي ده‌ييشيك‌ليكلردن آسيلي اولاراق معين تايفانين بؤيومه‌سي ياخود آيري سوسيال عامل‌لردن آسيلي اولاراق پارچالانماسي نتيجه‌سينده ان آزي ايكي تايفا عمله گلير. بونلارين آدلاري ايسه توپوحصه، ياخود توپوشکیلچی‌لرله بير – بيريندن فرقله‌نير.

23:11, 30 سپتامبر 2019 تاریخینه کیمی سون حال

معلومدور كي، تورك ديللرينين ايلكين سؤزلري بير هئجالي اولوب، سونرالار دیل داخلی و دیل خاریجی عامل‌لرین تاثیری نتیجه‌سینده مرکب، چوخ هئجالی سؤزلر عمله گلمیشدیر. بئله بیر ساده نتیجه ده چیخارماق اولار کی، خصوصی آدلار، آنتروپونیم‌لر و توپونیم‌لر ده همین پروسئسی کئچیرمه‌لی اولموشلار. لاکین خصوصی آدلارین تدقیقی آدامدا بئله بير تصور یارادیر کی، خصوصی آدلار و بیرینجی نؤوبه‌ده آنتروپونیم‌لر ایلک اولاراق میفونیم‌لر اولموشلار. همین میفونیم‌لر سونرالار آنتروپونیم‌لر، داها سونرا ایسه ائنونیم‌لر سویه‌سینه یوکسلمیشلر. بيز تورك – آذربايجان ايلكين میفوائتنیک آدلاريني آشاغیداكي شكيلده عمومي‌لشديريريك:

ديرناق آراسيندا وئريلن آدلار واحد بير آدين مختلف تلفظ فورمالاريدير. باشقا سؤزله دئسك تورک – آذربايجان ديلينده سجيه‌وي اولان فونئملرين بير – بيريني عوض ائتمه‌سيدير. بو عوض ائتمه هم تاريخي تكامل پروسئسي ( مثال اوچون ايلكين تورك ديللرينده K فونئمي‌نين سونرالار K, X, Q فونئملرينه بؤلونمه سي)، هم ده فونئتيك قانونااويغونلوقلاريندان عمله گلن فونئم ده‌ييشيكليگي باخيميندان نظرده توتولور ( مثال اوچون get = gedir, dil = til, verdi = berdi و س.). دقتي چكن بودور كي، ايلكين ائتنونيملر (بير هئجالي ائتنونيملر) سونرالار آيري ـ آيري توپوحصه‌لر و توپوشکیلچی‌لرله بيرلشه‌رك يئني تايفا آدلاريني ياراتميشدير. لاكين بونو دا ياددان چيخارماق اولماز كي، ائتنونيميادا هر هانسي بير ده‌ييشيك‌ليك تايفالاردا باش وئرن ده‌ييشيك‌ليكلردن آسيلي اولاراق ميدانا گلير و اونلارين آدلانما احتياجلاريني تامين ائدير. اجتماعي – سياسي و اقتصادي ده‌ييشيك‌ليكلردن آسيلي اولاراق معين تايفانين بؤيومه‌سي ياخود آيري سوسيال عامل‌لردن آسيلي اولاراق پارچالانماسي نتيجه‌سينده ان آزي ايكي تايفا عمله گلير. بونلارين آدلاري ايسه توپوحصه، ياخود توپوشکیلچی‌لرله بير – بيريندن فرقله‌نير.