آلپائوت تایفاسی
آلپائوتلار Alpaut - قدیم تورک منبع‌لرینده VIII عصردن آدی چکیلن تورک تایفالاریندان بیری دهAlpout (Alpaut, Alpağut, Alpavut) آدلانیر. آلپائوتلار تاریخی ماخذلرین وئردیگی معلوماتا گؤره ، XI – XIII عصرلرده سلجوق اوغوزلاری‌نین، XIV – XV عصرلرده قاراقویونلو و آغ‌قویونلولارین ترکیبینده اولموشدور. XV عصرین آخیرلاریندان ایسه اونلار قیزیلباشلارین ترکیبینده جنوبی قافقاز و اؤن آسیانین سیاسی حادثه‌لرینده چوخ فعال اشتراک ائتمیشلر. صفوی‌لر زامانیندا اونلارین اساسا، چوخور سعد و شیرواندا یاشامالاری تاریخی قایناقلاردا عکس اولونموشدور. آلپائوت تایفاسینا منسوب اولان نسیللر صفوی‌لره گؤستردیکلری صداقتلی حربی خدمتین مقابیلینده اونلاردان جنوبی قافقازین مختلف یئرلرینده تورپاق ساحه‌لری آلمیشلار. قیزیلباش تایفالاریندان بیری اولان آلپائوتلار XVI عصرده آذربایجاندا اساسا، یاریم‌کؤچه‌ری حیات کئچیرمیشلر. خدمت‌لرینه گؤره صفوی شاهلاری آذربایجاندا اونلارا قیشلاق یئرلری ده وئرمیشلر.
قدیم تورک منشالی آلپائوت تایفاسی‌نین آدی روس منبع‌لرینده ایلک دفعه کولیکووو Kulikovo دؤیوشو ( 1380 جی ایل) ایله علاقه‌دار چکیلیر. اوغوز – سلجوق تایفالاریندان اولان آلپائوتلار آذربایجان ایله یاناشی، قونشو اراضی‌لرده مسکن سالمیشلار.
آلپی Alpı سؤزو قدیم تورک دیلینده «قوچاق، مرد، قهرمان، جسور، ایگید» آنلامیندادیر. آلپ سؤزو (ائتنونیمی) ده بو معنانی داشی‌ییر. دئمه‌لی، آلپی توپونیمی «ایگیدلر، ارنلر، یوردو» معناسیندادیر. بو سؤزله باغلی آذربایجاندا و اونون حدودلاریندان کناردا چوخلو جغرافی آدلار قیده آلینمیشدیر. بو تیپ جغرافی آدلارا نمونه اولاراق قوبا رایونونداکی آلپان کندینی، داغیستاندا آلپان کندی، یئنه داغیستاندا خارابالیغی قیده آلینمیش آلپان، گورجوستانین ایندیکی «چاقئری» رایونوندا خارابالیغی قالمیش آلپانا کندینی، واختیله ایروان قضاسیندا، قمرلی رایونو اراضی‌سینده مؤوجود اولان آلپاوا کندینی، روان ایالتی‌نین «قارنی» ناحیه‌سینده‌کی آلپئوی و آلپتق مزره‌سی کندلرینی (خارابالیقلاری قالیر)، لاچین رایونو اراضی‌سینده‌کی آپائوت دره‌سینی، قوبا رایونو اراضی‌سینده‌کی آلپان دره‌سینی، اهرده ایکی الپاوت کندینی، بیجاردا آلپهوت کندینی، ملاییرده 5 الفاوت و بیر الفوت کندلرینی (همدان) و س. گؤسترمک اولار.
«جسور، شجاعتلی، ایگید» معناسی وئرن آلپ قدیم تورک – آذربایجان سؤزو XV عصردن اعتبارا آذربایجان دیلینده عینی سئمانتیکالی «دلی» سینونیمی ایله عوض اولونموشدور. ل.ق. کئرسئنبرق Kersenberq ده آراشدیرمالاری نتیجه‌سینده بو فیکره گلمیشدیر کی، قدیم تورک دیلینده آلپ سؤزو معنا اعتباری ایله «قهرمان، ایگید» ایفاده‌لری ایله ایضاح اولونا بیلر.
آکادئمیک آ.ن. کونونوف تدقیقاتلاریندا گؤستریر کی، آلپ و آلوا (پ) سؤزلری آل (پ) کؤکو اساسیندا یارانمیشدیر. آلپ و آلوا (پ) سؤزلری مونقول دیلینده «خدمتی وظیفه بورجو» آنلامینا اویغون گلیر. دئمه‌لی آلپ سؤزو «فئودال دروژینا1 دؤیوشچو» معناسیندادیر.
آلپ سؤزو اورخون آبیده‌لرینده «ایگید، قهرمان» معنالاریندا ایشله‌نیر. بونو ماحمود کاشغری ده اؤز یازیلاریندا تصدیق ائدیر.
بیزجه آلپ سؤزو اصلینده آلپی (آل + پی)/ائلپی (ائل + پی) Al/El + Pi ائتونیمی‌نین قیسالدیلمیش شکلیدیر. بو ائتنونیمین اساسیندا پی میفیزمی دورور و آل/ائل ائتنیک بیلدیرن توپوحصه ایله بیرلشه‌رک مستقل ائتنونیم کیمی چیخیش ائتمیشدیر. آلپائوت ائتنونیمی آشاغیداکی کیمی آنالیز ائتمک اولار:
(منسوبلوق بیلدیرن توپ شکیلچی)ut +a +(میفوائتنیک آد)Pi + (ائتنونیم بیلدیرن توپو حصه)Al/El
