آمازون تایفاسی
آمازونلار آذربایجاندا یاشامیش، دؤیوشکن قادینلاردان عبارت تایفادیر. تایفادا بیر نفر بئله کیشی اولماییب.
اساساً آذربایجانین شیمال- غرب و جنوب- غرب اراضیلرینده مسکونلاشیبلار. لاکین آبوریگئن (یئرلی)2 اولماییبلار. آمازونکالار آذربایجانا ایسکیف (اسکیت)- ساک- ماسساگئت تایفالارینین آخینی زامانی گلیبلر.
هئرودوت آمازونکالارین شیمالی قارا دنیز حؤوزهسینده ایسکیفلرله قونشولوقدا یاشادیغینی گؤستریردی. آمازونکالارین آذربایجاندا یاشامالاری حاققیندا اساس معلوماتلاری ایسه ایسترابون «جغرافیا» اثرینده وئریب. ایسترابون بو حاقدا یازیر: «آلبانیانین یوخاری داغلاریندا آمازونکالار یاشاییر. پومپئیی یوروشده موشایعت ائدن و آلبانیایا گلن فئوفان سؤیلهییر کی، ایسکیف تایفالاری اولان هئلل و لئهلر آمازونکالار و آلبانلار آراسیندا یاشاییرلار. بو اؤلکهده همین تایفالار ایله آمازونکالار آراسیندا مئرمودالیدا چایی آخیر. بو یئرلرله یاخشی تانیش اولان باشقا یازیچیلار، اونلارین ایچریسینده ایسکئپسیالی مئترودور و قیپسیکارت ادعا ائدیرلر کی، آمازونکالار قافقاز داغلارینین کئراون آدلانان شیمال اتکلرینده قارقارلارلا قونشولوقدا یاشاییرلار. آمازونکالار بوتون واختلارینی اؤزلری اوچون استفاده ائدیرلر، یئر شوملاییر، باغچیلیق، مال- قارا، خصوصیله، آتلارا قوللوق ائتمک کیمی مهم ایشلر گؤرورلر.
آمازونکالار آت بئلینده اوولا و حربی تعلیمله مشغول اولورلار. اونلارین ساغ دؤشلرینی اوشاق واختی یاندیریرلار کی، هر ایش گؤرنده خصوصیله نیزه آتاندا راحت اولسون. اونلار همچنین اوخ، یای، یونگول قالخان و بالتا دا ایشلهدیرلر. اونلار وحشی حیوان دریسیندن بورونهجک، دبیلقه و کمر حاضیرلاییرلار. یازداکی ایکی خصوصی آیدا اونلاری قارقارلاردان آییران قونشو داغا قالخیرلار. چوخ قدیم بیر مراسمه گؤره قارقارلار دا همین داغا قالخیرلار کی، قادینلارلا بیرگه قوربان وئریب، اوشاق دوغمالاری اوچون اونلارلا یاشاسینلار؛ کیم کیمله دوشدو، اونلار خلوت، قارانلیقدا گؤروشورلر قادینلاری حامیله ائدهرک قارقارلار اونلاری ائولرینه بوراخیرلار. قادین جینسیندن اولان بوتون اوشاقلاری آمازونکالار اؤزلرینده ساخلاییرلار، کیشی جینسیندن اولانلاری ایسه قارقارلارا وئریرلر. هر بیر قارقار اونلارا گتیریلن کؤرپهنی اوغلو بیلیب بؤیوتمهلیدیر».